Turkiyaning Egey mintaqasida mehmonlar ko’p asrlik an’anaviy oshpazlik madaniyatini o’z ichiga olgan yagona gastronomik tajribadan bahramand bo’lishlari mumkin. Egey dengizi sohillari mazali zaytun moylari, bir qator mahalliy shifobaxsh o’tlari va sabzavotlari, dengiz mahsulotlari, qadimgi vinochilik an’analari va fermadan tortib dasturxon madaniyatinini o’z ichiga olgan oshpazlik merosi bilan barqaror pazandachilik uchun mamlakatning eng muhim joylaridan biridir. So‘nggi yillarda mintaqa o’zining restoranlari bilan mashhur bo’lib, ularning aksariyatiga mumtoz taomlarni yangicha talqinda taqdim etuvchi iqtidorli yosh oshpazlar rahbarlik qiladi. Mishlen gidi Egey dengizining ikki mashhur joyi bo’lgan Izmir va Bodrumdagi bir nechta restoranlarning rang-barang va yuqori sifatli taomnomasini tan oldi.
Zaytun moyi markaziy o’rinni egallaydi
Qulay iqlimi va geografiyasi tufayli Egey qirg’og’i har doim Onado’lining eng yuqori zaytun ishlab chiqarish mintaqalaridan biri bo’lgan. Bu chuqur ildiz otgan madaniyat va yetishtirish tarixi, Egey oshxonasining nima uchun zaytun va zaytun moyi atrofida shakllanganligini ham tushuntiradi. Mintaqaning mazali zaytun va zaytun moylari Egey pazandachiligining tarixiy ramzidir. Egey hududlarida kekik, bibariya yoki yalpiz kabi o’tlar bilan to‘yingan zaytun moyi va yangi pishirilgan non nonushta dasturxonining asosi bo’lib, tushlik va kechki ovqatdagi salatlar, gazaklar va asosiy taomlarga lazzat, salomatlik va yengillik qo’shadi. Bu yerda bahorning xabarchisi bo‘lgan ko‘k loviya, baqlajon, artishok kabi sabzavotlar uzoq umr ko‘rish siri bo‘lmish zaytun moyi mo‘jizasi bilan ajoyib mazali taomlarga aylanadi. Egey oshxonasidagi boshqa mashhur lazzatlar mintaqaga xos bo’lgan Egey o’tlaridan olingan. Nafis zaytun moyi bilan aralashtirilib, asosiy taom yoki gazak sifatida tortiladigan shevket-i bostan, qushqo’nmas va karahindiba kabi mazali va shifobaxsh o’tlarga bag‘ishlangan festivallar tashkil etiladi.
Ko’p asrlik uzumchilik
Egey mintaqasi tuproq va iqlimi tufayli dunyodagi eng afzal geografiyalar qatorida sanaladi. Mintaqaning qayeriga bormang, yo’llar sizni ko’p asrlik uzumzorlar va ularning nafis uzumlari va vinolariga olib boradi. Egey dengiziga sayohatingizda siz ushbu uzumzorlarni o’rganib, g’ayrioddiy kashfiyotlar qilishingiz mumkin. Izmirning uzumzorlari va Mishlen yulduzli restoranlari joylashgan Urla shahrida ko’plab xalqaro miqyosdagi mashhur turk vinolaridan tatib ko’rishingiz mumkin. Shirinje o’tgan yili BMT turizmi tomonidan «Eng yaxshi turizm qishlog’i» deb topilgan, Bodrum esa Turkiyaning premium dam olish maskanidir. Bozjaada shuningdek, endemik Kuntra va Karalahna uzumlaridan qizil vino va Chavush va Vasilakidan oq vinolarni taklif qiladi. Uzumzorlari bilan mashhur Urlada Bornova Misketi kabi mahalliy uzum navlari hamda navi yoʻqolib borayotgan va koʻpayish orqali saqlab qolingan Focha Karasi va Gaydura uzumlaridan tayyorlangan mazali sharoblarni tatib ko‘rish mumkin.
Sifatli taom
Turkiyaning Egey mintaqasi ko’plab mazali taomlarni taqdim etadi. So’nggi yillarda ijodkor oshpazlar ushbu unumdor mintaqaning mahsulotlari va an’analari orqali Egey oshxonasining ekologik va madaniy barqarorligini namoyish qiluvchi yuqori darajadagi restoranlarni ochdilar.
Shu nuqtai nazardan, ayniqsa, mintaqaning eng mashhur sayyohlik joylaridan biri bo’lgan Izmirning Urla tumanidagi restoranlarda nol chiqindi yondashuviga rioya qilgan holda mahalliy taomlardan tatib ko’rishingiz mumkin. Mishlen qoʻllanmasiga Izmirdagi Urla va Bodrumdagi Mugʻla kabi yana bir qancha mashhur sayyohlik yo’nalishi kiradi.
Malohat Artikova
